|
|
|
Akzo Nobel De juiste chemie tussen mensen, het land en de vooruitgang
De fabriek ligt temidden van grote akkervelden en is door het Limburgs groen omringd. Het is duidelijk om welke tak industrie het gaat, enorme
tanks en turbines doen aan een groot scheikundig experiment denken en je vraagt je af wat zich in die reageerbuizen toch allemaal afspeelt.
Het logo van dit Nederlands wereldbedrijf torent hoog boven het fabrieksterrein en de van oorsprong Griekse figuur lijkt met zijn uitgestrekte
armen te waken over de omgeving. Het dorp Herkenbosch is met haar circa 4500 inwoners in de loop der tijd rondom de fabriek gebouwd en al
sinds het begin van de twintigste eeuw betrokken bij de opbouw, ontwikkeling en groei van wat aanvankelijk als een fabriek voor parfums en
cosmetische producten begon.
Locatie manager ir. Dick Wink en secretaris/PR functionaris Jos Heemels schetsen in vogelvlucht de geschiedenis
van Akzo Nobel en de bewogen verwevenheid door de jaren heen met oorlog, depressie, jenever en de wondere wereld van chemie.
Dick Wink: "Hugo Raab is de sleutelfiguur in ons verhaal. Voor zijn parfumfabriek had hij alcohol nodig en op een gegeven moment kwam hij op
het idee dat het wellicht goedkoper en slimmer zou zijn indien hij deze alcohol zelf zou produceren. Dat leidde in 1926 tot de oprichting van de
Lispin, de Limburgsche Spiritus Industrie. De plek waar het allemaal begon, ligt centraal op het terrein van Akzo Nobel, dus dat is een leuk detail!
Graanproducten en aardappels, aangeleverd door de boeren uit de omgeving, werden verwerkt tot alcohol en van het één kwam het ander. Wat te
doen met de overschotten spiritus? In 1930 werd er nabij Lispin een distilleerderij opgezet waarvan de jenever en likeuren een hoog
populariteitsgehalte kenden. De crisistijd gooide echter wat roet in het eten. De graanprijzen stegen en Raab stapte over op maïs als grondstof.
Een paar jaar later ging hij over op buitenlandse biet- en rietsuikermelasse. De bijproducten in het proces van alcoholwinning probeerde hij zo
verantwoord mogelijk opnieuw te gebruiken of te verwerken en anders werd het verkocht aan de chemische industrie."
|
|
"Na de Tweede Wereldoorlog werd de Lispin, na moeilijke jaren inzake productie, overheid en belangen van andere bedrijven, verkocht aan Noury & Van der Lande uit Deventer. Deze waren geïnteresseerd in de productie van gist, maar zoals ook bij Raab en de Lispin het geval was, het waren voornamelijk de bijproducten (zoals koolzuur) die geschikt waren of werden bewerkt voor tal van andere chemische stoffen. Je kunt je een groeiproces hierin wel voorstellen. Met alcohol aan de basis van productie, werden mettertijd nieuwe methoden ontwikkeld om stoffen te vinden die bruikbaar waren voor verschillende toepassingen in de industrie. Bedrijven smelten samen, de brede markt op het gebied van grondstoffen, chemie en industrie werd verkend en uiteindelijk kwam er dan de naam Akzo Nobel en is Herkenbosch de bakermat van ons product Dissolvine."
Jos Heemels: "Het mooie van dit verhaal is dat er een duidelijke band is tussen de chemische industrie zoals we die nu kennen, en het vroegere
agrarische leven, het plaatje van de boer op het land. Het ene kon niet zonder het andere tot ontwikkeling komen. Graan en aardappelen waren
nodig om alcohol te winnen. Alcohol leverde bijproducten op die door concentratie of analyse tot stoffen leidden die bijvoorbeeld gebruikt worden
als smaakversterker in droge soepen. Chemie speelt zo'n enorme rol in ons dagelijks leven, maar we staan er eigenlijk zelden of nooit bij stil. Voor
de mensen uit deze regio is het wél dagelijks kost. Er zijn een paar generaties betrokken geweest bij het hele proces van parfumfabriek tot wat
we nu hier hebben. En ook wij geven het graag aan de volgende generatie door. Zo zijn we gestart met een project dat tien jaar geleden op
initiatief van het centrale management gericht is op de jeugd. Doelstellling is om kinderen van de basisschool vertrouwd te maken met chemie en
dat het een wezenlijk deel is van de wereld waarin we leven. Project EIP, Education Industry Partnership wordt enorm leuk ontvangen en met
medewerking van enthousiaste oud-werknemers uitgevoerd." |